Er stond wijn op tafel. Uiteindelijk drie flessen. Dat was minstens anderhalve fles te veel. Er was ook een karaf met water. We hadden een versie van zijn dichtbundel kort besproken, want dat doen we al jaren: net geschreven werk in diverse stadia van (on)voltooidheid aan elkaar laten lezen en er commentaar op leveren. Ik … Doorgaan met het lezen van Amor fati?
Auteur: Marc Reugebrink
In de wereld
Inmiddels is Laatste man nu in de wereld. Er was al een stukje in Knack Focus, dat weliswaar hoofdzakelijk bestaat uit de antwoorden die ik geef op een drietal vragen, maar waarin Marnix Verplancke toch ook nog ruimte vond om te schrijven: Zinnetjes van zes woorden kunnen we allemaal schrijven. Aan de ribben klevende en … Doorgaan met het lezen van In de wereld
Nacht van de poëzie – Utrecht, 4 oktober 2025
https://videopress.com/v/wI28Jt8C?resizeToParent=true&cover=true&preloadContent=metadata&useAverageColor=true Ik had me voorgenomen om het uit het hoofd te doen – nee, ik had het Piet Piryns beloofd. Op een zaal met zoveel mensen was ik niet voorbereid, en hoewel ik normaliter geen last heb van plankenkoorts (tenzij ik iets doe wat ik eigenlijk niet kan; gitaarspelen bijvoorbeeld), was ik nu toch behoorlijk … Doorgaan met het lezen van Nacht van de poëzie – Utrecht, 4 oktober 2025
Omslag
Meestal weet ik het wel ongeveer: wat het omslag van mijn boek moet worden. 'Iets met een hond', zei ik toen in 2019 Zout ging verschijnen, en Annette Portegies van Querido vond de juiste foto. Ik had aanvankelijk gedacht aan een hond met 'een martiale snor', omdat dat schrikwekkende beest de omgeving van het fictieve … Doorgaan met het lezen van Omslag
Hoe relevant moet je zijn?
Uit Duitsland komt het bericht dat de toentertijd zo riant door de regering Merkel uitgedeelde Corona-Hilfe voor kunstenaars allerhande blijkbaar massaal en integraal wordt teruggevorderd door de regering Merz. Ik kreeg het destijds bepaald warm van de toespraak die Merkel in volle coronatijd op tv hield over het immense belang van cultuur voor de samenleving, … Doorgaan met het lezen van Hoe relevant moet je zijn?
Das Narrenschiff van Christoph Hein
In Christoph Heins eerder dit jaar verschenen roman Das Narrenschiff is sprake van 'een haast anachronistisch aandoend auctoriëel vertelperspectief', schreef Jana Hensel in haar recensie in Die Zeit. Daar moest ik even over nadenken – niet over de vraag of het klopt dat het om een auctoriële verteller gaat (het klopt), maar over de vraag of een vertelperspectief … Doorgaan met het lezen van Das Narrenschiff van Christoph Hein
Dagen in Berlijn 27
Als je in Berlijn bent en je zit alleen te werken, ben je dan thuis in Berlijn? Geen uitstapjes naar musea, bioscopen, concerten, parken, zelfs geen cafés. Ik ben nu ruim twee weken op mijn gebruikelijke zomerstek en heb twee keer met mensen afgesproken. Voor het overige zat ik binnen en schreef. Ik ben geen … Doorgaan met het lezen van Dagen in Berlijn 27
Administratief ernstig ziek (long read)
De VW Golf III, 1.6 benzine Aan administratie heb ik altijd een broertje dood gehad. Ik word 's nachts nog wel eens wakker omdat ik alweer gedroomd heb dat ik alle tentamenbriefjes voor de Nieuwe Lerarenopleiding niet bij elkaar heb, en dus niet kan afstuderen. Ik studeerde in 1984 af. Ik was toen al een … Doorgaan met het lezen van Administratief ernstig ziek (long read)
Vandaag in DSAvond: de mensen willen niet veranderen
Met Trump in het Witte Huis dringt de vraag zich hernieuwd op: hoe is het in godsnaam mogelijk dat hele volksstammen kiezen voor een psychopathische narcist en in hem zoiets als de nieuwe heiland zien? De vraag wat de Duitsers ooit in Hitler zagen, is bij mijn weten ook nooit helemaal naar tevredenheid beantwoord. Ik … Doorgaan met het lezen van Vandaag in DSAvond: de mensen willen niet veranderen
Vandaag in DSAvond: vechten voor rechten
Het is blijkbaar een tijd om patriottisch te zijn. De Verenigde Staten zitten met een ziekelijk narcistische crimineel die de vieze zaakjes die hij deed als vastgoedmogol nu op wereldwijde schaal probeert voort te zetten. In Rusland zit een al even grote misdadiger met dwaze nationalistische ideeën. Er dreigt oorlog, wat betekent: de oorlog die … Doorgaan met het lezen van Vandaag in DSAvond: vechten voor rechten
Vandaag in DSAvond: testosteron
Mannen… Wat moeten we toch met onszelf aanvangen? Ik vind het VIAS nu niet onmiddellijk de meest betrouwbare bron als het erom gaat de aard van de man te doorgronden, maar om de cijfers kunnen we niet heen: de man is een brokkenpiloot. Acht op de tien verkeersdoden in Vlaanderen zijn mannen. Ze zitten vaker … Doorgaan met het lezen van Vandaag in DSAvond: testosteron
Vandaag in DSAvond: wantrouwen
Bij de laatste verkiezingen is mijn stem verloren gegaan. Ik zat die dag in het buitenland. Geen probleem, dan regel ik een volmacht voor mijn vrouw. Maar dat bleek niet zo eenvoudig als het ooit wel was. Er moesten afspraken gemaakt worden bij het administratief centrum van de stad, je moest nummertjes trekken, in de … Doorgaan met het lezen van Vandaag in DSAvond: wantrouwen
Vandaag in DSAvond: Duitsland tegen zichzelf
Het goede nieuws is dat in Duitsland 80% niet voor de fascisten heeft gekozen. Uiteraard staat kanzlerkandidate Alice Weidel van de AfD tussen volbloed fascist Björn Höcke en de al evenmin onbesproken covoorzitter Tino Chrupalla op foto’s te glunderen na de gigantische winst van haar partij. En in het tv-debat dat volgde op ZDF en … Doorgaan met het lezen van Vandaag in DSAvond: Duitsland tegen zichzelf
Duizend en miljoenen
Das Philosophenschiff van Michael Köhlmeier was het laatste boek dat ik in 2024 las, en pas het eerste dat ik van deze auteur lees. Het is het verhaal van de architecte Anouk Perleman-Jacob die op haar honderdste verjaardag aan de op die gelegenheid uitgenodigde schrijver vraagt of hij haar leven 'als een roman' vertellen wil. … Doorgaan met het lezen van Duizend en miljoenen
Kinderhymne
Het is inmiddels alweer jaren geleden dat ik het DDR-Museum in de Karl-Liebknecht-Straße in Berlijn bezocht. Ik herinner me niet meer of ik toen al zo op mijn qui-vive was als een paar jaar later in het Tränenpalast aan de Friedrichstraße, de bekende voormalige grensovergang. Daar vertoonde men twee filmpjes van hetzelfde voorval, één vanuit … Doorgaan met het lezen van Kinderhymne
De consumens en de Landeswahlen in Duitsland
Natuurlijk won de AfD in Thüringen, Saksen en nu ook Brandenburg. De peilingen gaven het al heel lang aan, en zelfs het feit dat de voorman in Thüringen, de infame Björn Höcke, volgens het gerecht officieel een 'fascist' genoemd mag worden, heeft velen er niet van weerhouden onverdroten zijn bolletje rood te kleuren. Nu kan … Doorgaan met het lezen van De consumens en de Landeswahlen in Duitsland
Interview Meander
Ik was het al bijna weer vergeten, maar er werd mij een tijd terug een interview afgenomen door Gerard Scharn voor Meander. Het interview mét de bijbehorende gedichten ('Ook dit wordt bos', 'Kale jonker' en 'In en uit de kudde') is hier terug te vinden, maar ik heb de complete tekst hieronder nog eens gekopieerd. … Doorgaan met het lezen van Interview Meander
Daggedicht 1
Poëzie moet klinken, zei Remco Ekkers altijd, en las in zijn colleges alles eerst voor alvorens er over te praten. Vandaag: 'Meneer Cogito's vervreemdingen' uit de door Gerard Rasch in 1990 vertaalde, oorspronkelijk in 1974 verschenen bundel Pan Cogito (Meneer Cogito) van de Poolse dichter Zbigniew Herbert. Het gaat hier om de versie die in … Doorgaan met het lezen van Daggedicht 1
In en uit de koelkast
In De Standaard vandaag mijn opinie over het akkoord waarmee VVD, PVV, BBB en NSC gisteren naar buiten kwamen. Dat ik niet onmiddellijk een in ieder opzicht extreemrechtse regering zie opdoemen, laat onverlet dat waakzaamheid geboden is. Zo stond het in de krant: Er werd afgelopen woensdag al driftig heen en weer gepraat in het … Doorgaan met het lezen van In en uit de koelkast
De dag die datum werd
Ernalien Reugebrink 17 oktober 1958 - 19 april 1994 Dat ze dood is – dat komt elk jaar terug. In de nacht van 19 april 1994 reed ze van Zutphen naar Deventer, van vrienden naar huis. Dat is dertig jaar geleden vandaag. Een dag die een datum werd. Ze was vermoeid, zeiden de vrienden achteraf. … Doorgaan met het lezen van De dag die datum werd
Over de bundel tot op heden…
Ron Elshout ‘Dichter’ zijn is ook meteen deel uitmaken van ‘de poëzie’, van de discussies daarrond (hoe gemarginaliseerd ook), en ik had geen zin om zelfs maar na te denken over wat ik nu precies met die poëzie wil. Niet omdat ik dat nadenken bij anderen zou afwijzen, maar ik wilde (en wil) er zelf … Doorgaan met het lezen van Over de bundel tot op heden…
Het verhaal dat we zijn – over o.a. Hilmar Klute
Womöglich ging es jetzt darum, unsere Gegenwart möglichst grell und restlos auszuleuchten, anstatt in den Leidenschaften der Vergangenheit zu wühlen, um irgendein Stoff für ein biographisches Epos daraus zu gewinnen, [Misschien ging het er nu om ons heden zo helder en volledig mogelijk te belichten in plaats van te graven in de passies uit het … Doorgaan met het lezen van Het verhaal dat we zijn – over o.a. Hilmar Klute
Poëzie & tranen
Het is mooi om te zien hoe de bundel blijkbaar bij veel mensen aanslaat. Ik kreeg vanuit Amsterdam de mededeling: 'we gaan bijdrukken. Heb je nog correcties?' Een tweede druk, en dat terwijl ik de presentatie van de bundel (op 10 november j.l.) nog maar net heb verteerd. Op Facebook nam een en ander een … Doorgaan met het lezen van Poëzie & tranen
Interview Pompidou Klara, 21-11
Interview over Om honing gaat het niet op Klara, 21 november 2023, met Nicky Aerts en Christophe Vekeman.
Tubantia en melancholie
Ik herinner me nog goed de vage trots die ik voelde wanneer mijn ouders, niet zelden met foto, in 'de Tubantia' stonden, zoals wij zeiden. Dat ging gewoonlijk over een toneelvoorstelling van 'Ons genoegen', een toneelvereniging uit het vlak bij Goor gelegen Diepenheim, die minstens een keer per jaar in Hotel-Café-Restaurant Roelofsen een voorstelling gaf. … Doorgaan met het lezen van Tubantia en melancholie
Presentatie
Het ligt vast: op 10 november wordt Om honing gaat het niet gepresenteerd bij boekhandel De Limerick in Gent. Het is na Komgrond (1988, mijn debuut) en Wade (1991) na dus ruim dertig jaar poëtische stilte, gevuld met proza en essays, met recensies en redacteurschappen, mijn derde bundel. 'Een mooitje,‘ zei mijn uitgeefster, maar zij … Doorgaan met het lezen van Presentatie
Als kritiek als gejammer wordt weggezet…
Een paar dagen geleden kreeg ik een mail uit Berlijn met in attachment een artikel uit de Frankfurter Allgemeine Zeitung. Onder de kop 'Herr Oschmann, so war das wirklich mit "Dunkeldeutschland"' wordt bericht hoe talkshowhost Markus Lanz, een beetje een ijdeltuit met desalniettemin een niet onaardig praatprogramma dat iedere dinsdag, woensdag en donderdag te zien is … Doorgaan met het lezen van Als kritiek als gejammer wordt weggezet…
…woont en werkt niet in Gent
Bij de voorbereiding van de publicatie van Om honing gaat het niet lijk ik scherper op te letten dan ik het ooit bij een van mijn romans deed. Niet helemaal onlogisch, natuurlijk. Hoewel ik bij de ontdekking van een druk- of achtergebleven spelfout in een van mijn romans altijd een klein moment de neiging heb om de … Doorgaan met het lezen van …woont en werkt niet in Gent
Ook dit wordt bos
Uit de komende bundel:
Om honing gaat het niet
De eerste drukproef van Om honing gaat het niet is binnen. Het valt me bij het doornemen ervan meteen op hoeveel belangrijker allerlei meer vormelijke aspecten zijn: de positionering van de gedichten op de bladzijde; al voor de proef gestuurd werd: het lettertype; maar ook de breedte van de bladzijden (kunnen de langere regels er … Doorgaan met het lezen van Om honing gaat het niet




























